۳ نوع از زیان بارترین آفات برنج

برنج به عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات غذایی جهان شناخته شده است. این محصول در اقلیم‌ها و مناطق مختلف جهان مورد کشت و مصرف قرار می‌گیرد. در کشورهایی مانند ایران، برنج به عنوان یکی از غذاهای اصلی و اساسی در رژیم غذایی مردم جایگاه ویژه‌ای دارد و از نظر اهمیت، بعد از گندم در مرحله دوم قرار دارد.

همانطور که اشاره کردید، آفات مختلف می‌توانند به محصول برنج خسارت وارد کنند. در استان‌های شمالی ایران، به‌ویژه کرم ساقه خوار برنج به عنوان یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین آفات شناخته شده است که هر ساله باعث کاهش محصول به مقدار زیاد می‌شود. مدیریت مناسب و کنترل آفات این محصول می‌تواند در بهبود عملکرد و حفظ کمیت و کیفیت محصول برنج موثر باشد.

زیان بارترین آفات برنج

آفات برنج، از جمله موضوعات مهم در کشاورزی هستند و مدیریت صحیح آنها برای حفظ تولید و کیفیت محصول بسیار اساسی است. کرم ساقه خوار یکی از آفات معروف برنج است که می‌تواند به مقدار زیادی خسارت وارد کند. در اینجا به توضیح بیشتر در مورد این آفت و راه‌های مقابله با آن می‌پردازیم.

کرم ساقه خوار برنج

کرم ساقه خوار برنج یک حشره است که به نخودک‌های نرم در قسمت‌های رشدی گیاه برنج آسیب می‌زند. این حشره در مراحل مختلف زندگی‌اش، از جمله لارو، شفیره، و حشره بالغ، باعث خسارت به گیاه برنج می‌شود. خسارات ایجاد شده توسط کرم ساقه خوار شامل آسیب به ساقه و ساقه‌های جوان گیاه، کاهش عملکرد، و در نتیجه کاهش تولید محصول می‌شود.

راه های کنترل کرم ساقه خواربرنج

استفاده از روش‌های کنترلی مختلف از جمله استفاده از حشره‌کش‌ها، کنترل بیولوژیک با استفاده از دشمنان طبیعی کرم ساقه خوار، و اجرای مدیریت مناسب مزارع به عنوان راه‌های مؤثر برای مقابله با این آفت به‌شمار می‌روند. اما مسائل مرتبط با کنترل آفات چالش‌های خود را دارد و نیاز به راهکارهای مستدام و هوشمندانه دارد تا به کاهش خسارات ناشی از این کرم بپردازد.

خسارت ایجاد شده توسط ساقه خوار برنج

خسارات ایجاد شده توسط کرم ساقه خوار برنج می‌تواند در انواع مختلفی از گیاه برنج و در ارقام مختلفی ایجاد شود. این حشره در انواع مراحل زندگی‌اش ممکن است خسارات مختلفی را به گیاه برنج وارد کند:

1. آسیب به ساقه‌ها: کرم ساقه خوار به ویژه در مراحل لارو و شفیره، با جوانه‌ها و ساقه‌های جوان گیاه برنج تغذیه می‌کند. این اقدام می‌تواند باعث آسیب و ضعف ساقه‌ها شود و در نتیجه گیاه ضعیفتر به شدت خسارت‌پذیر می‌شود.

2. کاهش عملکرد: اگر خسارت به گیاه برنج در مراحل حیاتی مهم این گیاه، مانند مرحله رشد ساقه، ایجاد شود، ممکن است به کاهش عملکرد گیاه و کمتر شدن تولید محصول منجر شود.

3. آسیب به شانه و خوشه‌ها: کرم ساقه خوار در برخی موارد می‌تواند به گل و شانه‌های گیاه برنج نیز خسارت وارد کند، که ممکن است منجر به کاهش تشکیل شانه‌ها و گل‌ها شود.

4. کاهش کیفیت محصول:آسیب به ساقه‌ها و دیگر بخش‌های گیاه ممکن است تأثیرات منفی بر کیفیت محصول برنج داشته باشد. به عنوان مثال، افزایش شکستگی ساقه‌ها می‌تواند باعث افت قابل ملاحظه‌ای در کیفیت و بازارپذیری برنج شود.

5. افزایش احتمال بروز بیماری‌ها: آسیب‌های ایجاد شده توسط کرم ساقه خوار ممکن است نقاط ورود برای بیماری‌ها باشند و احتمال انتقال عفونت به گیاه را افزایش دهند.

با توجه به اهمیت برنج به عنوان یک منبع غذایی کلیدی، مدیریت و کنترل آفات، از جمله کرم ساقه خوار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اقداماتی همچون استفاده از حشره‌کش‌ها، استفاده از دشمنان طبیعی، انتخاب ارقام مقاوم، و مدیریت مزارع به صورت هوشمندانه می‌تواند به کاهش خسارات ناشی از آفات کمک کند.

سرخرطومی ریشه یکی دیگر از انواع آفت برنج

سرخرطومی ریشه، یکی از انواع آفات برنج است که به شکل سوسک با بدن کشیده و بیضی شکل، با رنگ سیاه و پوشش فلزی خاکستری روشن شناخته می‌شود. این حشره شاخه‌ها و پنجه‌هایی با رنگ قرمز به زرد دارد و عرصه‌های کوتاه و برآمده‌ای دارد. در جنس نر، خرطوم کوتاه‌تر و در جنس ماده، خرطوم بزرگتر است. ساختمان بدن این شاخه‌ها به شکل باریک بوده و به خرطوم ختم می‌شود. این حشره دارای رنگ سفید با سر قهوه‌ای روشن و بدون پا است.

از نظر خسارت، این آفت برنج در زمستان به شکل لارو زندگی می‌کند و در عمق ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتری خاک مزرعه حضور دارد. پس از شیفره‌شدن در فصل بهار، حشره در اوایل خرداد ماه از خاک خارج شده و تا اواخر تیرماه تخم‌گذاری می‌کند. جنس ماده قابلیت تخم‌گذاری در ریشه گیاه برنج را دارد و اولین نسل از این آفت در اواسط ماه مرداد ظاهر می‌شود. خسارت نسل اول این حشره بسیار بیشتر از نسل دوم است.

برای کنترل شیمیایی این آفت برنج، استفاده از حشره‌کش‌های فسفره و سمپاشی برنج با آنها پیشنهاد می‌شود. این اقدامات می‌توانند به صورت کامل این آفت را از بین ببرند.

یکی دیگر از انواع آفات برنج زنجرک سبز

یکی از مهمترین آفات برنج، زنجرک سبز است که جنس نر این حشره طول حدود ۵ تا ۷ میلیمتر و جنس ماده حدود ۷ تا ۹ میلیمتر دارد. بدن این آفت باریک و کشیده است و معمولاً دارای رنگ سبز می‌باشد. زمستان را به صورت تخم در زیر پوست درختان و اطراف مزارع برنج، در مناطق با رطوبت زیاد سپری می‌کند. تخم‌گذاری این آفت به صورت گروهی و دسته‌جمعی در سطح داخلی غلاف برگ برنج انجام می‌شود.

این آفت با فرو بردن خرطوم خود به بافت گیاه، از شیره گیاه تغذیه می‌کند و مواد سمی را ترشح کرده و به گیاه تزریق می‌نماید. این فعالیت باعث ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در گیاه می‌شود. برای کنترل شیمیایی و مقابله با این آفت برنج، استفاده از حشره‌کش‌های فسفره در مزارع برنج توصیه می‌شود.

جمع بندی

آفات برنج، به عنوان یک مهم‌ترین منبع غذایی در کشور ما، نقش بسیار اساسی را ایفا می‌کنند و پس از گندم، جایگاه مهمی در تأمین غذا برای جمعیت دارند. هر سال، محصول برنج با چالش‌هایی متعدد از سوی آفات مواجه می‌شود. این آفات، به عنوان عوامل مخربی که به نمو و توسعه صحیح گیاه برنج حمله می‌کنند، سبب کاهش عملکرد محصول و افزایش هزینه‌های کشاورزان می‌شوند. به همین دلیل، هر ساله کشاورزان مجبور به هزینه‌های زیادی جهت کنترل و پیشگیری از آفات می‌شوند.

برنج عنبر بو بانوی بختیاری و برنج عنبر بو فوق اعلا شوشتر از جمله بهترین برنج های عنبربو می باشند.

برنج به عنوان یک غذای استراتژیک در سبد غذایی کشور ما محسوب می‌شود و از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما متأسفانه، هر ساله با وجود ارزش غذایی بالا، برنج تحت حمله آفات متنوعی قرار می‌گیرد که سبب کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های کشاورزان می‌شود. برای مقابله با این چالش، کشاورزان مجبور به استفاده از مواد شیمیایی و تکنولوژی‌های پیشرفته جهت کنترل و پیشگیری از آفات برنج می‌شوند و این امر منجر به افزایش هزینه‌های تولید و کاهش سودآوری آنان می‌گردد.